Blog: Biobased Economy; ver weg? Nee hoor, gewoon een kwestie van stoer beginnen!

Met deze blog meer helderheid over biobased economy, ook wel ‘bio-economie’ genoemd, met inspiratie vanuit de onlangs gehouden Biobased Handelsmissie. Wellicht een vage term, maar wat is het nu precies? Wat kun je ermee? En waarom zou je als ondernemer, overheids- of onderwijsinstelling hier meer van willen weten of er concreet mee aan de slag willen?

Alvast het antwoord op de laatste vraag; omdat het enorme kansen biedt! Maar laten we toch eerst beginnen met een definitie om een en ander helder te krijgen; In een biobased economy draait de economie op biomassa (levende natuur) als grondstof. Biomassa kan daarbij van gewassen afkomstig zijn die groeien op land of in zee, maar ook van reststromen uit de bosbouw, agro- en voedingsmiddelenindustrie of andere industriële sectoren. Denk aan toepassingen als een autodashboard gemaakt van vlas, biobrandstof gebaseerd op frituurvet of plastics gemaakt uit suikerbiet. Het gaat hier over een breed spectrum van energie, chemie, materialen en technologie.

Wat kun je met biobased?
Recent is de Biobased Handelsmissie georganiseerd door Cirkellab en Platform Duurzaam Dordrecht (zie hier de link voor een korte filmimpressie). De handelsmissie is inmiddels een jaarlijkse traditie. We zijn voor de derde keer met politici, ondernemers en onderwijsmedewerkers uit de regio Drechtsteden en daarbuiten bij een aantal innovatieve, circulaire bedrijven en initiatieven langs geweest om kennis en inspiratie uit te wisselen en verbindingen te leggen in nieuwe ontwikkelingen rond circulaire economie. Dit jaar richtten we ons dus op het thema biobased economy en brachten we een bezoek aan Bergen op Zoom.

De gastlocaties deelden ook dit jaar weer hun kennis en maakten aanwezigen enthousiast met een inspirerend verhaal. De dag is gestart bij Sabic, op de Green Chemistry Campus. Hier zijn als eerste het doel en de activiteiten van deze campus uitgelegd; een prachtige samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven en kennisinstellingen. Op deze locatie is daarna een presentatie gegeven door Millvision en Stapper Duurzaam Advies. Twee partijen die zeer actief zijn in de biobased wereld en hier samenwerken op het vlak van ontwikkeling/productie van o.a. bouwmaterialen met een biologische oorsprong, zoals balken met diverse toepassingen (vangrail, hekwerken, informatieborden, trapconstructies, recreatiebankjes, etc.). Toepassingen zijn er inmiddels voor de sectoren; Verpakkingen, Automotive, Horticultuur en de Bouwsector.

Valt er ook geld te verdienen met biobased?
Bij nieuwe technische ontwikkelingen, ontstaat altijd de (terechte!) vraag; kan hier geld mee verdiend worden (‘anders zal het toch nooit op grote schaal worden toegepast, ondanks alle [milieu-]voordelen, tenzij de overheid toepassing ervan verplicht gaat stellen bij wet)? Interessant is het dan om naar de ‘total cost of ownership’ te kijken. Een veel gebruikt model, om naast de primaire productie-/aanschafkosten ook te kijken naar andere kosten samenhangend met het gebruik van het product. Het volgende staatje met als voorbeeld een plantenpot gemaakt van biomateriaal geeft daarin een kansrijke inkijk….

Hieruit blijkt dat de productiekosten van een ‘biopot’ weliswaar 3x zo hoog zijn dan die van een ‘klassieke’ pot van polypropyleen (PP), maar dat de ‘total cost of ownership’ uiteindelijk tot een factor 4 goedkoper(!) uitpakt in het voordeel van de biopot. Dit komt o.a. doordat een PP pot afvalkosten kent en een biopot bijkomende voordelen biedt. Niet alleen in het niet hoeven opruimen van de pot die in de grond is gezet, maar de biopot kan zelfs bijdragen aan voeding van de betreffende plant door mest toe te voegen aan het materiaal van de biopot.

Een ander inspirerend voorbeeld van deze dag werd getoond bij Green4Print. Daar is een offset-drukinkt ontwikkeld zonder chemicaliën en daarmee erg goed voor de voedselveiligheid. Dit vanwege het gevaar van ‘migratie’ van inkt die zich door voedselverpakkingen heen beweegt en terechtkomt in het voedsel.

Bij Gebouw-T (het Poppodium dat het onderwerp biobased heel dicht bij de mensen brengt op een zeer toegankelijke manier met o.a. bio-consumptiemunten) hoorden we o.a. van de burgemeester waarom de gemeente Bergen op Zoom dit zo’n belangrijk onderwerp vindt. Zij heeft de stoute schoenen aangetrokken om het ‘eerste biobased viaduct ter wereld’ mogelijk te maken; een snelwegviaduct over de A58 ‘het zoomlandviaduct’. Hier worden o.a. biobased afrasteringen, vangrails en ‘biobeton’ in verwerkt. De bouw staat voor september a.s. gepland. Op deze locatie was daarnaast het onderdeel ‘matchmaking’ aan de orde. Diverse partijen, waaronder het ministerie van Economische Zaken, InnovationQuarter en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), deden een aanbod aan de aanwezige ondernemers om de stap te zetten naar (meer) biobased economie. De  Drechtsteden bijvoorbeeld boden middelen, kennis en (ondersteunende) faciliteiten aan in relatie tot het project ‘Grenzeloos Biobased Onderwijs’ waarbij zij nadrukkelijk op zoek zijn naar bedrijven (uit de regio) die stappen willen zetten op dit vlak.

Kortom, de handelsmissie, alle info en de vele – hele diverse – voorbeelden, maakten de deelnemers duidelijk dat I. biobased economy veel kansen biedt; II. veel dichterbij is dan je denkt; III. de toepassingsmogelijkheden heel divers zijn en met de maand toenemen en IV. het eigenlijk gewoon een kwestie van ’doen’ is!

Hoe (kan ik) verder?
Op de vraag; hoe kan je dit verder ontwikkelen is er wel een gemene deler zichtbaar geworden deze dag. En dat is; stoer zijn! Je moet (als opdrachtgever) gewoon ‘stoer’ zijn om deze nieuwe (soms nu wellicht nog een beetje gekke) producten toe te gaan passen. Iedereen zou dat kunnen doen, zowel bedrijven als (lokale) overheid. Kortom de schoenen staan klaar om aangetrokken te worden. Wie heeft interesse of beter gezegd; ‘wie is stoer’ genoeg om een biobased project te starten?

Klik hier voor alle blogs van Cirkellab. Zelf circulaire suggesties, vraagstukken of innovaties die als ‘voedingsbodem’ kunnen dienen voor een toekomstige blog, neem dan contact op via info@cirkellab.nl voor de mogelijkheden. Wil je onze blogs en nieuwsbrieven voortaan via de mail ontvangen, schrijf je dan hiervoor in via www.cirkellab.nl.