Van koffieresten tot grondverbeteraar?! Innovatietafel geeft inzicht in obstakels en oplossingen
De Werkgevers Drechtsteden (WD) is de belangenorganisatie voor bedrijven in de Drechtsteden. Vanuit deze organisatie is het initiatief gelanceerd om innovatietafels te organiseren om kruisbestuiving tussen bedrijven op gang te brengen. Bedrijven helpen elkaar op deze manier om te innoveren en tot nieuwe ideeën te komen Er komen uiteenlopende thema’s aan de orde, alsook circulaire economie. Op 20 april was de circulaire case ‘reststroom koffie als inzet bodemverbeteraar’ aan de orde. Aan deze tafel werd de casus van Pelican Rouge en Klompe Grondbeheer besproken. Zij lopen bij hergebruik van de koffiereststromen tegen regelgeving aan vanuit de bodem- en mestwetgeving. De vraag was of, hoe en onder welke voorwaarden dit duurzame initiatief van de grond kon komen?
De gemeente Dordrecht zet in op het aanjagen van de circulaire economie en daar horen nieuwe businessconcepten bij. Vandaar dat de gemeente een van de innovatietafels van de WD faciliteert, waarbij bedrijven elkaar helpen om circulaire businesscases te verkennen. Cirkellab is hierbij betrokken vanwege de inhoudelijke kennis die zij meebrengen en vanwege de kennis die zij hebben over circulaire kansen voor het bedrijfsleven in Dordrecht.
Waar gaat de casus over?
De Hoeksche Waard kampt met het probleem van verarming van de bodem, met name veroorzaakt door intensief grondgebruik en het gebruik van kunstmest. Het organische stofgehalte van de bodem is daardoor te laag en door koffie toe te voegen kan de bodemkwaliteit verbeterd worden. Klompe Grondbeheer, een landbouwbedrijf in de Hoeksche Waard, wil graag de koffiereststromen van Pelican Rouge gebruiken om de bodem te verbeteren. Het gaat om koffiepallets en breekbonen, die vrijkomen bij het koffiebrandingsproces. Het probleem is dat er twijfels zijn bij het gehalte zware metalen en de invloed van cafeïne op de bodem. De concentratie van die stoffen is volgens de nu bekende gegevens net te hoog om het te mogen verspreiden over de bodem. De verwachting van Klompe Grondbeheer is echter dat het toebrengen van deze stof op de bodem met maximaal 1,5 centimeter op een deel van het eigen perceel niet tot schadelijke effecten zal leiden voor bodem en grondwater. Hiervoor is echter wel bemonstering en een validatieproces van de reststroom nodig, omdat de overheden die hiervoor verantwoordelijk zijn geen risico’s kunnen nemen op bodem of grondwatervervuiling. Klompe Grondbeheer is al ruim twee jaar bezig met deze case maar zit in een impasse vanwege de bodemwet. Tijdens de innovatietafel is de rol van de betrokken overheden besproken en is geprobeerd tot een vervolg te komen.
Op zoek naar oplossingen
Aangezien er veel belanghebbenden zijn in het proces van koffiereststroom tot bodemverbeteraar, zijn al deze partijen in kaart gebracht. Niet alle stakeholders waren aanwezig, maar zij die wel aanwezig zijn gaven hun kijk op deze case. Alle betrokken partijen hebben in ieder geval duurzaamheid en milieu hoog in het vaandel. Maar om uit de impasse te komen zullen een aantal stappen doorlopen moeten worden waaronder bemonstering en een praktijkproef om de reststroom te certificeren. Vanwege de complexiteit van de case en de inschatting van de te maken kosten is het vooralsnog onduidelijk of er nog steeds een businesscase rond kan komen voor dit initiatief. Het vervolg is in sterke mate afhankelijk van de te maken kosten voor certificering versus de toekomstige baten van een verbeterde bodemkwaliteit.