Blog: Infrastructuur voor circulaire, maritieme innovatie
Om een circulaire economie te realiseren hebben we zowel bestaande bedrijven als vernieuwende, jonge bedrijven nodig en met name de samenwerking tussen beide partijen. In de grote steden is het bijna een vanzelfsprekend dat er een infrastructuur aanwezig is voor innovatie. Denk bijvoorbeeld aan de startup incubator- en accelerators die de afgelopen jaren als paddenstoelen de grond uit schieten. De wat kleinere steden moeten daar iets harder aan trekken. De regio Drechtsteden is op onderdelen al op de goede weg. Toch rijst de vraag, hoe kan dit nog steviger neergezet worden?
De Drechtsteden is hard bezig om de innovatiekracht van de regio te verstevigen met focus op de maritieme sector. Daarbij denkend aan onder andere de Innovation Award ZHZ, Dare2Cross, het MKB Katalysatorfonds, de Economic Board Drechtsteden, de Maritieme Werkateliers, de Duurzaamheidsfabriek en de verschillende Fieldlabs. Er zijn dan ook zeker bedrijven (dikwijls MKB bedrijven en toeleveranciers in de maritieme sector) in de Drechtsteden die innovaties tot stand brengen op dit vlak. Aan de andere kant is een ‘doorn in het oog’ dat er weinig tot geen hoger onderwijs aanwezig is in de regio. Een van de redenen dat er geen infrastructuur is voor de totstandkoming van startups. Uiteraard is dit geen doel op zich, maar wel onmisbaar om innovatiekracht te verstevigen en te versnellen, ook op het vlak van circulaire economie. Initiatieven zoals een YES!Delft of een RDM Campus ontbreken hier tot dusver.
Innoveren moet je organiseren!
Er worden uiteraard wel – ook in de regio – innovaties ontwikkeld bij gevestigde bedrijven. Hierbij zien we een ontwikkeling dat innovaties zich steeds meer buiten de eigen bedrijfsmuren plaatsvinden gezien ontwikkelingen sneller en sneller gaan. Een partij op zichzelf heeft intern niet meer alle kennis in huis en de innovatieprocessen passen niet binnen productieprocessen. Neem als voorbeeld het bedrijf IHC. Het is niet voor niks dat zij een nevenlocatie hebben op de RDM Campus, partnerschappen aangaan met kleine, vernieuwende bedrijven als NETICS, dat innovaties steeds meer los komen te staan van grote gevestigde bedrijven (zoals Aqibit, een innovatief online monitoringsysteem voor verzilting van oppervlaktewater, dat voortgekomen is uit IHC en nu zelfstandig opereert) en dat Fieldlabs – zoals SMASH dat zich focust op slim onderhoud door inzet van ‘smart industry’ waar o.a. IHC in participeert – uiteenlopende partijen bij elkaar brengen rondom specifieke vraagstukken.
Meer en meer wordt het van belang om ‘ecosystemen’ per vraagstuk te realiseren in wisselende samenwerkingsverbanden; met startups én gevestigde bedrijven (van klein tot groot) én onderwijsinstellingen (van wetenschappelijke instellingen tot aan praktijkonderwijs) én kijkend over de eigen branche heen. Uiteraard gebeurt dit deels al, ook door maritieme bedrijven uit de regio. Echter veel van dergelijke vernieuwende initiatieven die zich richten op circulaire innovaties in de maritieme sector, bevinden zich op dit moment nog grotendeels buiten de regio. Klik hier én hier om daar een aantal inspirerende voorbeelden van te zien en denkend aan vernieuwende bedrijven als Fleet Cleaner, MOCS, Sea2Cradle, SeaCurrent en We4Sea. Hoe zouden we als regio een of meer van deze voorbeelden naar de Drechtsteden kunnen halen? Of in ieder geval een nauwere samenwerking kunnen aangaan met dit soort partijen? Daarnaast komen er relatief minder startups van de grond in de maritieme sector als dit vergeleken wordt met andere sectoren. Enerzijds is vertrouwen van de sector erg belangrijk (‘je komt niet zomaar binnen’) en gaat het in de maritieme sector dikwijls om zeer kapitaalintensieve projecten waar startups zich minder goed voor lenen. Een aantal uitdagingen die beperkingen geven om de Maritieme Topregio zo toekomstbestendig neer te zetten en kansen te pakken rond circulaire economie in de regio.
En nu?
Toch kunnen we een en ander doen, uiteraard naast de activiteiten die al ondernomen worden. De Maritieme Topregio zou zich – wat ons betreft – nog meer kunnen onderscheiden met circulaire, maritieme innovaties (gericht op de maritieme maakindustrie) mét een infrastructuur daar omheen. Wij denken dan bijvoorbeeld aan het initiëren van Fieldlabs met een eigen circulaire, maritieme specialisatie bijvoorbeeld rondom het thema sloop/decommissioning van schepen, offshore-platforms en pleziervaartuigen. En de opzet van een expertisecentrum rondom remanfacturing die een stevig fundament legt in de maritieme sector. Daarnaast kunnen we met z’n allen nog meer vernieuwende bedrijven, zoals NETICS, koesteren. En daarom heen een aantal nieuwe, circulaire, maritieme startups en/of vernieuwende bedrijven proberen aan te trekken door zeer goede voorwaarden en een maritiem netwerk te bieden. Dé ambassadeurs en visitekaartjes voor de regio! Tenslotte kunnen we bestaande samenwerkingen met hoger en middelbaar onderwijs zoals TU Delft, Hogeschool Rotterdam en STC-Group borgen en versterken in ‘fysieke’ verbindingen om tot nog nauwere samenwerkingsverbanden tussen verschillende onderwijsniveaus en bedrijfsleven te kunnen komen.
Als Cirkellab gaan wij – mede vanuit de resultaten vanuit het actie-onderzoek Circulaire Kansen in de Maritieme Topregio – zeker het komende jaar stappen ondernemen in samenwerking met anderen om bij te dragen aan deze infrastructuur. Een van die activiteiten is samen met (maritieme) ondernemers in workshops en innovatietafels circulaire businesscases en ontwerpstrategieën uitwerken. Zelf tips, ideeën of vragen over dit onderwerp? Wij horen ze graag!
Klik hier voor alle blogs van Cirkellab. Zelf circulaire suggesties, vraagstukken of innovaties die als ‘voedingsbodem’ kunnen dienen voor een toekomstige blog, neem dan contact op via info@cirkellab.nl voor de mogelijkheden. Wil je onze blogs en nieuwsbrieven voortaan via de mail ontvangen, schrijf je dan hiervoor in via www.cirkellab.nl.