We zijn samen met uiteenlopende experts in de wereld van recycling (ofwel upcycling) van niet-draagbaar textiel gedoken. Schokkende cijfers, enorme uitdagingen, veelbelovende ontwikkelingen en inspirerende initiatieven en ideeën passeerden de revue. In deze blog blikken we terug- én vooruit op de onlangs gehouden Pressure Cooker en Open Lab #Textiel: “Wat we nodig hebben is beweging in de gehele keten, van inzamelaars, designers, makers tot aan afnemers. Daarmee doorbreken we de vicieuze cirkel van: geen vraag omdat er geen aanbod is en geen aanbod omdat er geen vraag is”, aldus Anita de Wit van ReBlend.
Onder druk komen de mooiste ideeën tot stand!
Voor een aantal stromen van niet-draagbaar textiel hebben we als Cirkellab een Pressure Cooker georganiseerd, grofweg gaat het om (maar eigenlijk een mix van ‘van alles en nog wat’); gevoerde kleding wol/polyester combinaties, textiel van acryl en acryl/wol combinaties en sterk versleten en vervuild textiel (bijvoorbeeld vervuild met olie- en verfvlekken). De eerstgenoemde stromen worden bijvoorbeeld vervilt voor isolatietoepassingen in de automotive. De laatstgenoemde gaat op dit moment de verbrandingsoven in, omdat er nog geen geschikte recyclingmethode beschikbaar is. Al met al leveren deze stromen geen geld op óf kosten zelfs geld. Dus helaas geen toekomstbestendige businesscase voor textielrecyclelaars… Voor de geïnteresseerde meer achtergrondinformatie over textielrecycling (cijfers, uitdagingen en ontwikkelingen) onderaan deze blog.
De deelnemers – van textielrecyclelaars, ontwerpers, makers tot aan onderzoekers – aan de Pressure Cooker werden in een ‘snelkookpan’ onder druk gezet om met vernieuwende ‘upcycle’ ideeën te komen voor de drie genoemde stromen. Een casus die tevens goed past bij de regio Drechtsteden, aangezien er meerdere grote spelers vanuit de textielrecyclebranche hier gevestigd zijn, zoals de Boer Groep (zij sorteren op 7 verschillende locaties 450.000 kg. textiel per dag in ca. 400 verschillende stromen). Eerst hebben we met elkaar wilde ideeën geopperd: Robots inzetten om voorbedachte patronen in elkaar te zetten, bewoners van zorginstellingen betrekken bij het recycle-proces, consumenten gebruik laten maken van design-on-demand, textiel uitsorteren naar chemische samenstelling of toch maar het dragen van kleding binnenstebuiten? Na opeenvolgende rondes van ‘trechteren’, ‘uitwerken’ en ‘tips en tops’, is dit de opbrengst geworden:
- Een Textiel Recycle Valley à la Sillicon Valley waar verschillende disciplines bij elkaar komen en zowel inzamel, sorteer, hergebruik, reparatie, recycling, ontwerp als maakproces plaats kan vinden voor allerlei textielstromen. Een broedplaats voor innovatie en kennisuitwisseling wat als voordeel heeft korte lijntjes en weinig transport. En mocht een fysieke plek enorme investeringen met zich meebrengen, kan gestart worden met een hub in kleinere vorm of een virtuele samenwerking aansluitend op bestaande infrastructuur. Waar men in ieder geval warm voor loopt is het neerzetten van een stevig consortium in de textielrecyclingbranche met uiteenlopende partijen.
- De groep met de acryl/wol stroom heeft hippe dekens mét een verhaal bedacht te gebruiken voor bijvoorbeeld terrassen en stadions. Het textiel wordt ingezameld via de bestaande kanalen, geshredderd op kleur, daar wordt garens van gemaakt waar vervolgens dekens van worden ontworpen door designers. Hierdoor wordt tevens bewustwording gecreëerd onder een breed publiek!
- Voor de gevoerde kleding wol/polyester combinaties is een yurt ‘you-earth’ uit voortgekomen. Door het textiel als een soort van lappendeken te vormen (met bijkomend voordeel dat je niet hoeft te scheiden) met een thermoplastische verbinding en gebruik te maken van de isolerende en geluidswerende kwaliteiten, kom je uit op een prachtige toepassing voor mobiel wonen/vakantievieren. Uiteraard gebruikmakend van technieken om de toepassing waterafstotend te maken. Daarnaast zijn er nog vele mogelijkheden meer om er bouwstenen van te maken à la legoblokken voor bijvoorbeeld flexibele tiny houses.
Enthousiasme vanuit het publiek…
Bij het aansluitende Open Lab hebben we simpelweg letterlijk de deur opengezet. Ons doel daarbij is om met relevante partijen inspiratie op te doen en op laagdrempelige wijze ideeën uit te wisselen hoe we gezamenlijk vorm kunnen geven aan de ‘Pressure Cooker’ ideeën. Allereerst werden gasten geïnspireerd met concrete voorbeelden door ReBlend (van gemengde materialen wordt kleding of interieurtoepassingen gemaakt), Circuwear by Outfit (circulaire bedrijfskleding met het bedrijf WTH als eerste Dordtse afnemer!) en Planq (van oude spijkerbroeken worden meubels of andere interieurtoepassingen gemaakt zoals plaatmateriaal voor een tafel). Daarna gaven de drie groepen uit de Pressure Cooker een flitsende pitch. De ideeën werden positief ontvangen waarbij men pleit voor ‘Dutch Design’ om trots op te zijn. Henk Vooijs, InnovationQuarter: “Ik denk en doe graag mee in een volgende fase”. En Marcel van Gogh, Opnieuw & Co: “Wij kijken uit naar een Textiel Recycle Valley in de Drechtsteden!”. Daarbij is tijdens en alvorens deze bijeenkomst ook gepolst naar behoefte van potentiele afnemers als het gaat om onder andere kwaliteit en functionaliteiten. Die input wordt zeker meegenomen in een mogelijk vervolg. Al met al zijn de Pressure Cooker en Open Lab een mooie eerste stap geweest om een beweging op gang te krijgen. Daarbij gaat een grote dank uit naar alle deelnemers, gastheer Rabobank Drechtsteden, de pitchers en gasten!
Een oproep voor de volgende stap
Van diegenen – die net zo enthousiast zijn als ons – horen we graag of en welke ideeën die zijn voortgekomen uit de Pressure Cooker, men als kansrijk en/of haalbaar ziet en waarom. En daarnaast of en welke rol je in een mogelijk vervolg voor jezelf voor ogen hebt. Dit kun je doorgeven via info@cirkellab.nl. Graag zien wij – als aanjager maar vooral waarmaker van circulaire economie – dit jaar nog een concreet resultaat! Vanzelfsprekend houden we alle betrokkenen en geïnteresseerden op de hoogte.
Klik hier voor alle blogs van Cirkellab. Zelf circulaire suggesties, vraagstukken of innovaties die als ‘voedingsbodem’ kunnen dienen voor een toekomstige blog, neem dan contact op via info@cirkellab.nl voor de mogelijkheden. Wil je onze blogs en nieuwsbrieven voortaan via de mail ontvangen, schrijf je dan hiervoor in via www.cirkellab.nl.
————————————————————————————————————————————–
Waar hebben we ’t over als het gaat om textielrecycling?
Jaarlijks wordt wereldwijd ruim zestig miljard kilo textiel geproduceerd. In Nederland komt jaarlijks 135 miljoen kilo textiel via het huishoudelijk afval in de verbrandingsoven terecht, dat is zo’n twee derde van het totaal. Wereldwijd vormt textiel maar liefst 5% van de totale afvalberg. En van het niet-ingezamelde textiel was twee derde geschikt geweest voor hergebruik of recycling (ofwel mechanisch of chemisch). De wereldwijde textielindustrie gebruikt inmiddels jaarlijks 3,2% van al het water dat beschikbaar is voor de mens. Textielrecycling bespaart dan ook een boel water en CO2, hoewel het nog dikwijls gaat om laagwaardige toepassingen. Ongeveer 8% van het textiel is echt niet te recyclen wat nog steeds gaat om enorme ‘afvalbergen’.
Er zijn zowel uitdagingen als ontwikkelingen op het vlak van textielrecycling. Zo wordt gerecycled garen dikwijls nog als duurder ‘gezien’ dan virgin materialen, omdat we slechts een deel van de kosten meenemen. Als de vervuiler voor de milieu-impact zou moeten betalen, kan dit zorgen voor meer afname van gerecycled textiel. Er zijn in ieder geval meer en meer ontwikkelingen om van afvalgaren weer nieuwe garen te maken zoals de Saxcell, een innovatieve cellulosevezel die geproduceerd is uit afvalkatoen. En klik hier voor een aantal gave, circulaire fashion textielrecycle ideeën. Er is nog een boel te winnen als het gaat om circulaire ontwerpstrategieën en businessmodellen.
Daarnaast is er volume nodig om onder andere meer toepassingen te kunnen bieden. Vanuit de industrie liggen hiervoor kansen voor monostromen. Wijzelf als consumenten dragen echter met name blends en daar ligt nu niet de focus van recycling. Om goede kwaliteit te bieden met geblende materialen kan dit gemixt worden met bijvoorbeeld (bio)plastics waar kleding, composieten of stoffering van stoelen gemaakt van kunnen worden. Toch voldoen gerecyclede garen niet altijd aan de eisen die vandaag de dag worden gesteld zoals een slijtagetest (terwijl voor een specifieke toepassing de gestelde eisen niet altijd nodig zijn). 3D printen van textiel wordt onderzocht waar de uitdaging ligt in benodigde monostromen en zeer kleine vezels. Sorteren blijft een lastige, omdat het bijvoorbeeld niet altijd klopt wat op het label staat qua samenstelling van het materiaal. Hoewel er wel machines (in ontwikkeling zijn) zoals ‘the fibersort’ om textiel afval te herkennen op samenstelling en daarop te scheiden. Verder zijn er nog dilemma’s bijvoorbeeld met brandwerende coatings die niet milieuvriendelijk zijn en micro-plastics die in ons ecosysteem terechtkomen. Maar het mooie is wel dat we uitdagingen juist kunnen omzetten in kansen. Zo kun je de kwaliteit van gerecycled materiaal – zoals overlopende of vervagende kleuren – benadrukken als marketingaspect. Tenslotte, hergebruik van textiel is én blijft de beste oplossing!